e-CZASOPISMA to nowa platforma oferowana przez Wydawnictwo PŁ jako wsparcie dla czasopism naukowych wydawanych przez jednostki Politechniki Łódzkiej. Spełnia wszelkie standardy stawiane czasopismom naukowym, co przekłada się na ich wyższą punktację przez Ministerstwo i bazy indeksujące typu Web of Science i Scopus.
Dla współczesnych czasopism naukowych coraz mniejsze znaczenie ma druk. Większy nacisk kładzie się na to, by teksty były jak najszybciej i jak najszerzej dostępne. W udostępnianiu artykułów duże znaczenie mają otwarte licencje, pozycjonowanie akademickie (tzw. ASEO), sposób przygotowania pracy (struktura, słowa kluczowe) i metadanych oraz miejsce zdeponowania tekstu w sieci, które wpływa na lepszą pozycję tekstu w wyszukiwarkach. Z punktu widzenia oceny i parametryzacji znaczenie mają też pewne standardy wydawnicze, do których powinny dążyć wszystkie czasopisma naukowe.
Standardy wydawnicze czasopism naukowych
Emanuel Kulczycki opublikował na blogu „Warsztat badacza” tekst „Raport o standardach wydawniczych polskich czasopism naukowych w latach 2017–2019” (http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/raport-o-standardach-wydawniczych-polskich-czasopism-naukowych-w-latach-2017-2019/). Wymienia w nim szereg standardów wydawniczych, które powinny spełniać polskie czasopisma naukowe. Najważniejsze to:
- posiadanie aktywnej strony internetowej,
- nadawanie Identyfikatora DOI (54 proc. analizowanych czasopism naukowych w 2019 roku),
- stosowanie identyfikatora ORCID (34,6 proc. czasopism naukowych w 2019 roku),
- stosowanie procedury antyplagiatowej (18,1 proc. analizowanych czasopism w 2019 roku),
- stosowanie systemu zarządzania czasopismem (38,8 proc. polskich czasopism naukowych w 2019 roku).
Znaczenie mają też inne czynniki, takie jak stosowanie odpowiednich procedur recenzyjnych i zasad etycznych, udostępnianie tekstów w otwartym dostępie (najlepiej na podstawie licencji niewyłącznych lub otwartych licencji Creative Commons), umiędzynarodowienie redakcji czy zachowanie regularnej częstotliwości wydawanych numerów.
Czasopisma naukowe wydawane przez poszczególne jednostki Politechniki Łódzkiej w mniejszym lub w większym stopniu stosują powyższe standardy.
Czasopisma Politechniki Łódzkiej
W 2019 roku w Politechnice Łódzkiej ukazywały się następujące czasopisma:
- Autex Research Journal (http://www.autexrj.com/)
- Badania Doświadczalne Elementów i Konstrukcji Betonowych – seria monograficzna
- Biotechnology and Food Science (http://www.bfs.p.lodz.pl/)
- Journal of Applied Analysis (https://www.degruyter.com/view/j/jaa)
- Journal of Applied Computer Science (http://it.p.lodz.pl/course/view.php?id=12)
- Mechanics and Mechanical Engineering (https://content.sciendo.com/view/journals/mme/mme-overview.xml)
- Scientific Bulletin of the Lodz University of Technology. Physics (https://fizyka.p.lodz.pl/en/scientific-bulletin/)
- Zeszyty Historyczne Politechniki Łódzkiej
- Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Organizacja i Zarządzanie (https://zeszyty.wzip.p.lodz.pl/)
- Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Włókiennictwo
- Życie Uczelni (https://www.zu.p.lodz.pl/)
.
Część czasopism znajduje się „pod skrzydłami” De Greutera i udostępnia kolejne numery i artykuły na platformie Sciendo. Jednak część czasopism wciąż bazuje na własnych stronach internetowych albo nawet własnej strony nie posiada – to właśnie dla nich Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej przygotowało platformę e-CZASOPISMA Politechniki Łódzkiej, która ułatwi proces udostępniania bieżących i archiwalnych artykułów, a także zwiększy zasięg czasopism w obiegu krajowym i międzynarodowym.
e-CZASOPISMA Politechniki Łódzkiej
Jest to platforma oparta na bezpłatnym oprogramowaniu Open Journal System. W jednym miejscu zbiera i udostępniająca czasopisma naukowe, ma służyć za wsparcie dla redakcji poszczególnych tytułów. Wydawnictwo odpowiada w tym przypadku za wdrożenie najważniejszych standardów wydawniczych:
- pomaga aktywnie zarządzać stroną internetową czasopisma, udostępniając polską i angielską wersję językową,
- nadaje i rejestruje identyfikatory DOI dla poszczególnych artykułów i dla każdego numeru czasopisma. Takie działanie ma na celu zwiększenie widoczności i cytowalności publikacji, wpływa też na ocenę czasopisma,
- może uzupełniać dane autorów o identyfikator ORCID – obok informacji o adresie e-mail i afiliacji,
- oferuje usługę sprawdzania tekstów w programie antyplagiatowym (umowa z serwisem Plagiat.pl),
- ujednolica sposób prezentacji tekstów – artykuły mają wyodrębniony abstrakt, bibliografię i słowa kluczowe, dostępne w polskiej i angielskiej wersji językowej, ponadto oferują moduł ze statystykami pobrań oraz narzędzie służące do generowania cytowań (RIS, BibTeX lub inny styl cytowań),
- stosuje platformę, która jest jednym z rekomendowanych narzędzi przez Google Scholar.
Platforma e-CZASOPISMA będzie na razie służyć jako repozytorium tekstów archiwalnych i do bieżącego wprowadzania tekstów, a docelowo za jej pomocą będzie prowadzony cały proces wydawniczy. Open Journal System daje bowiem również możliwość realizowania – za pomocą jednej platformy – całego procesu wydawniczego z udziałem autorów, redaktorów, recenzentów, tłumaczy, składaczy i grafików. Polega to na prostym przesyłaniu tekstów do redakcji i śledzeniu ich losów oraz monitorowanie przebiegu wszystkich etapów przygotowania publikacji aż do jej opublikowania.
